„Przepisy  o  czasie  pracy  mają  charakter  ius  cogens,  tj.  przepisów bezwzględnie  obowiązujących.  Dzieje  się  tak  ze  względu  na  ich  

ochronny charakter. Ich celem jest ochrona pracownika, nawet przed nim samym.


Zgodnie  z  art.  281  pkt  5  k.p.  naruszenie  przepisów  o  czasie  pracy  jest wykroczeniem  przeciwko  prawom  pracownika.  Wykroczenie  to   może  polegać  np.  na: 

  1.  stosowaniu  wyższego  niż  dopuszczalny  wymiaru czasu pracy; 
  2. nieustalaniu rozkładu czasu pracy;
  3.  nieprzestrzeganiu  warunków  i  trybu  przedłużania  okresu  rozliczeniowego; 
  4.  stosowaniu  przekraczającego  8  godzin  na  dobę  wymiaru  czasu  pracy  w stosunku  do  pracowników  zatrudnionych  na  stanowiskach  pracy,  na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, pracownic w ciąży, pracowników  opiekujących  się  dzieckiem  w  wieku  do  lat  4.  bez  ich  zgody,  młodocianych; 
  5.  przekraczaniu  dobowego,  tygodniowego  lub  rocznego  limitu  nadgodzin  oraz  niezapewnianiu  pracownikom  obligatoryjnych okresów odpoczynku itp. 


Osobie, która popełnia takie wykroczenie, tj. organizuje w ten sposób pracę lub co najmniej godzi się na to, grozi kara grzywny od 1000 zł do 30 000 zł. W razie kontroli inspektor PIP może zastosować inny środek, tj. wydać wystąpienie lub ukarać taką osobę karą grzywny od 1000 do 2000 zł, lub wystąpić do sądu  z wnioskiem  o  ukaranie  karą  grzywny  w  wyższym  rozmiarze. 


W  przypadku  popełnienia  wykroczenia  po  raz  drugi  w  ciągu  2 lat  może ukarać mandatem od 1000 do 5000 zł. Osoba odpowiedzialna może  także  liczyć  się  z ryzykiem  postawienia  jej  zarzutu  przez  prokuraturę  złośliwego  lub uporczywego  naruszania  praw  pracownika  wynikających ze stosunku pracy, za które grozi kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 (art. 218 §1a k.k.).


 Należy też pamiętać, że w razie poważnego wypadku może zostać takiej osobie postawiony zarzut narażenia pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, na podstawie art. 220 §1 lub 2 k.k., za które grozi kara pozbawienia wolności do lat 3, a jeśli działa nieumyślnie – grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.”


źródło: I. Jaroszewska-Ignatowska, 2. Czy ewidencja czasu pracy jest tym samym, co lista obecności, a jeśli nie, to czym się różni? [w:] Czas pracy w praktyce. Rozwiązania dotyczące czasu pracy związane z COVID-19, Warszawa 2020, s. 190.